સુપ્રીમ કોર્ટનો ઐતિહાસિક ચુકાદો, હવે વડાપ્રધાન, વિપક્ષના નેતા અને મુખ્ય ન્યાયાધીશની સમિતિ ચૂંટણી કમિશનરની કરશે પસંદગી

જસ્ટિસ જસ્ટિસ કેએમ જોસેફ, જસ્ટિસ અજય રસ્તોગી, જસ્ટિસ અનિરુદ્ધ બોઝ, જસ્ટિસ હૃષિકેશ રોય અને જસ્ટિસ સીટી રવિકુમારની બેન્ચે ચૂંટણી પંચમાં સીબીઆઈની તર્જ પર નિમણૂકની માંગ કરતી અરજી પર સર્વસંમતિથી ચુકાદો આપ્યો હતો.ગયા વર્ષે 24 નવેમ્બરે આ મુદ્દે પોતાનો ચુકાદો અનામત રાખ્યો હતો. સર્વોચ્ચ અદાલતે સર્વસંમતિથી ચુકાદામાં ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં નિષ્પક્ષતા સુનિશ્ચિત કરવા પર ભાર મૂકતા કહ્યું કે લોકશાહી લોકોની ઈચ્છા સાથે જોડાયેલી છે. બંધારણીય બેન્ચે કહ્યું કે લોકશાહી નાજુક છે અને કાયદાના શાસન પર રેટરિક તેના માટે નુકસાનકારક હોઈ શકે છે. કોર્ટે કહ્યું કે લોકશાહીમાં ચૂંટણીમાં નિષ્પક્ષતા જાળવવી જોઈએ, નહીં તો તેના વિનાશક પરિણામો આવશે. કોર્ટે અવલોકન કર્યું કે ભારતીય ચૂંટણી પંચ સ્વતંત્ર અને નિષ્પક્ષ રીતે કામ કરવા માટે બંધાયેલ છે અને બંધારણીય માળખામાં કામ કરવું જોઈએ.

ચૂંટણી કમિશનરની નિમણૂક પર કેમ ઉઠ્યો સવાલ?
અગાઉ, સર્વોચ્ચ અદાલતે ભૂતપૂર્વ અમલદાર અરુણ ગોયલને ચૂંટણી કમિશનર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં કેન્દ્ર દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલી ઉતાવળ પર સવાલ ઉઠાવતા કહ્યું હતું કે તેમની ફાઇલ 24 કલાકમાં વિવિધવિભાગોમાંથી પસાર કરવામાં આવી હતી. જો કે, કેન્દ્ર સરકારે સર્વોચ્ચ અદાલતના અવલોકનોનો સખત વિરોધ કર્યો હતો. એટર્ની જનરલ આર વેંકટરામણીએ દલીલ કરી હતી કે તેમની નિમણૂક સંબંધિત સમગ્ર મામલાને સંપૂર્ણ રીતે જોવાની જરૂર છે.

સર્વોચ્ચ અદાલતે પૂછ્યું હતું કે કેન્દ્રીય કાયદા પ્રધાને ચૂંટણી કમિશનર તરીકે નિમણૂક માટે વડા પ્રધાનને ભલામણ કરાયેલ ચાર નામોની પેનલ કેવી રીતે પસંદ કરી જ્યારે તેમાંથી કોઈએ ઓફિસમાં નિર્ધારિત છ વર્ષનો કાર્યકાળ પૂર્ણ કર્યો નથી. ચૂંટણી પંચ અધિનિયમ, 1991 હેઠળ ચૂંટણી પંચનો કાર્યકાળ છ વર્ષ માટે અથવા 65 વર્ષની ઉંમર સુધી, બેમાંથી જે વહેલો હોય તે લાગુ પડે છે.

સુપ્રીમ કોર્ટે અરુણ ગોયલની ચૂંટણી કમિશનર તરીકે નિમણૂકમાં દખલ કરી હતી. કોર્ટે અરુણ ગોયલની ચૂંટણી કમિશનર તરીકે નિમણૂક સંબંધિત મૂળ રેકોર્ડ માંગ્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને સવાલ કર્યો હતો કે અરુણ ગોયલને ચૂંટણી કમિશનર તરીકે કેવી રીતે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા. બેન્ચે કહ્યું હતું કે તે માત્ર સિસ્ટમને સમજવા માંગે છે.

આ પણ વાંચો: Election Results: ત્રિપુરા-નાગાલેન્ડમાં ભાજપની સરકાર નક્કી, મેઘાલયમાં ત્રિશંકુ સરકારના અણસાર!

અત્યાર સુધી CEC અને ECની નિમણૂક કેવી રીતે થતી હતી?
એટર્ની જનરલ આર. વેંકટરામણીએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં કહ્યું હતું કે વર્તમાન સિસ્ટમ લાંબા સમયથી કામ કરી રહી છે. ચૂંટણી પંચમાં કમિશનરની નિમણૂક માટે સચિવ સ્તરના સેવા આપતા અને નિવૃત્ત અધિકારીઓની યાદી તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ નામોની એક પેનલ બનાવવામાં આવે છે જે વડાપ્રધાન અને રાષ્ટ્રપતિને મોકલવામાં આવે છે. આ પેનલમાં વડાપ્રધાન કોઈપણ એક નામની ભલામણ કરે છે. આ પછી રાષ્ટ્રપતિની મંજૂરી લેવામાં આવે છે.

તમારા વ્હોટ્સએપ પર વધારે સમાચારો અને બ્રેકિંગ ન્યૂઝ મેળવવા માટે ક્લિક કરો…