શું પૃથ્વીથી ખતમ થઈ જશે પુરૂષ? રહેશે માત્ર મહિલાઓ... રિસર્ચમાં સામે આવી ધ્રૂજાવીદેનારી માહિતી

મેલ ક્રોમોસોમોમાં ઘટાડો થવાથી વૈજ્ઞાનિકોમાં માનવ જાતિના અસ્તિત્વ અંગે ઊંડી ચિંતા પેદા થઈ છે. જોકે, આ દરમિયાન 'પ્રોસિડિંગ્સ ઑફ ધ નેશનલ એકેડમી ઑફ સાયન્સ'માં પ્રકાશિત એક રિસર્ચ પેપરમાં પણ સારા સમાચાર મળ્યા છે. ઉંદરોની બે પ્રજાતિઓમાં એવું જોવામાં આવ્યું હતું કે તેઓએ તેમનું Y ક્રોમોસોમ ગુમાવ્યું છે, તેમ છતાં તેઓ તેમની પ્રજાતિને બચાવવામાં સફળ રહ્યા હતા.

રિસર્ચ પેપરમાં ખુલાસો થયો છે કે ઉંદરોની એક પ્રજાતિએ Y ક્રોમોસોમના લુપ્ત થવા પહેલા જ એક નવું ક્રોમોસોમ વિકસાવ્યું હતું, જે નર ઉંદરોના જન્મ માટે જરૂરી છે. આ રિસર્ચ પેપરથી વૈજ્ઞાનિકોએ રાહત અનુભવી છે કે મનુષ્યમાં પણ આવું કંઈક થઈ શકે છે.

Y ક્રોમોસોમમાં કેટલા જીન્સ હોય છે?

સ્ત્રીઓમાં બે X ક્રોમોસોમો હોય છે જ્યારે પુરુષોમાં X અને Y બંને ક્રોમોસોમો હોય છે. જોકે Y ક્રોમોસોમ ઘણું નાનું છે અને 900 ની સરખામણીમાં લગભગ 55 જીન્સ ધરાવે છે.

ગર્ભધારણના લગભગ 12 અઠવાડિયા બાદ Y ક્રોમોસોમ પર એક મુખ્ય જનીન, જેને SRY (Sex Determining Region Y) તરીકે ઓળખાય છે, તે જેનેટિક માર્ગ બનાવે છે જે પુરુષ પ્રજનન અંગોની રચના તરફ દોરી જાય છે. આ જનીન અન્ય જીન, SOX9 ને ઉત્તેજિત કરીને કાર્ય કરે છે, જે પાછળથી ગર્ભને છોકરા તરીકે જન્મ આપવાનું કારણ બને છે.

...તો પછી આટલા વર્ષોમાં પુરૂષ ક્રોમોસોમ થશે ગાયબ

મોટાભાગના સસ્તન પ્રાણીઓમાં સમાન X અને Y ક્રોમોસોમનું માળખું હોય છે પરંતુ નર અને માદા વચ્ચે અસમાન જનીન વિતરણને કારણે આ સિસ્ટમ પડકારોથી ભરપૂર છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે, ઓસ્ટ્રેલિયાના પ્લેટિપસમાં પક્ષીઓની જેમ જ સંપૂર્ણપણે અલગ સેક્સ ક્રોમોસોમો છે, જે સૂચવે છે કે સસ્તન પ્રાણી X અને Y ક્રોમોસોમો એક સમયે સામાન્ય ક્રોમોસોમો હતા.

જ્યારે 166 મિલિયન વર્ષો પહેલા 900 Y ક્રોમોસોમો હતા, હવે તે ઘટીને માત્ર 55 થઈ ગયા છે. જો આ વલણ ચાલુ રહેશે, તો આગામી 11 મિલિયન વર્ષોમાં Y ક્રોમોસોમ સંપૂર્ણપણે ગાયબ થઈ શકે છે.

નવી આશા પણ મોટી ચિંતાઓ

ઉંદરમાં પુરૂષ ક્રોમોસોમ ગાયબ થયા પછી નવા પુરુષ ક્રોમોસોમનો વિકાસ માનવજાત માટે સારા સમાચાર હોઈ શકે છે, પરંતુ તેના વિશે વૈજ્ઞાનિકોમાં કેટલીક ચિંતાઓ છે.

જિનેટિક્સ નિષ્ણાત પ્રોફેસર જેન્ની ગ્રેવ્સ કહે છે, 'નવા લિંગ નિર્ધારિત જીન્સના વિકાસ સાથે કેટલાક જોખમો છે, વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં વિવિધ પ્રકારના પુરુષ જાતિના જીન્સનો વિકાસ કરી શકે છે. તેના વિકાસથી માનવ જાતિના નવા પ્રકારનો વિકાસ પણ થઈ શકે છે.