જ્ઞાનવાપીમાં ASIનો સર્વે ચાલુ રહેશે, HCએ મુસ્લિમ પક્ષની અરજી ફગાવી, કહ્યું- ન્યાય માટે આ જરૂરી

અલાહાબાદ હાઈકોર્ટે ગુરુવારે વારાણસીની જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ પર મોટો ચુકાદો આપ્યો. કોર્ટે અંજુમન ઈન્તેઝામિયા મસ્જિદ કમિટીની અરજીને ફગાવીને જ્ઞાનવાપી મસ્જિદના ASI સર્વેને લીલી ઝંડી આપી દીધી છે. વાસ્તવમાં, 21 જુલાઈએ વારાણસી જિલ્લા ન્યાયાધીશે જ્ઞાનવાપીના ASI સર્વેનો આદેશ આપ્યો હતો. મુસ્લિમ પક્ષે ASI સર્વેના નિર્ણયને પહેલા સુપ્રીમ કોર્ટમાં અને પછી હાઈકોર્ટમાં પડકાર્યો હતો. હવે હાઈકોર્ટે આ અરજીને ફગાવી દીધી છે. અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે કહ્યું, ન્યાયના હિતમાં ASI સર્વે જરૂરી છે. તેને અમુક શરતો હેઠળ અમલમાં મૂકવાની જરૂર છે.

વાસ્તવમાં, જિલ્લા ન્યાયાધીશ એકે વિશ્વેશે શુક્રવારે મસ્જિદ પરિસરનો વૈજ્ઞાનિક સર્વે કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. ASIએ સર્વેનો રિપોર્ટ 4 ઓગસ્ટ સુધીમાં વારાણસીની જિલ્લા અદાલતમાં જમા કરાવવાનો હતો. આ આદેશ બાદ સોમવારે ASIની ટીમ તેનો સર્વે કરવા જ્ઞાનવાપી પહોંચી હતી. પરંતુ મુસ્લિમ પક્ષે આ સર્વે પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માગણી સાથે સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કર્યો હતો. સર્વે પર બે દિવસનો સ્ટે આપતા કોર્ટે મસ્જિદ કમિટીને હાઈકોર્ટનો સંપર્ક કરવા જણાવ્યું હતું. આ પછી મુસ્લિમ પક્ષે હાઈકોર્ટમાં અરજી કરી હતી. સુનાવણી બાદ હાઈકોર્ટે મુસ્લિમ પક્ષની અરજી ફગાવી દીધી હતી.

હવે આગળ શું થશે?

– હાઈકોર્ટના આદેશ બાદ ASI જ્ઞાનવાપી કેમ્પસમાં સર્વે કરશે.
– માનવામાં આવે છે કે હાઈકોર્ટના નિર્ણય સામે મુસ્લિમ પક્ષ સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કરી શકે છે.
– આ પહેલા મુસ્લિમ પક્ષ પણ જિલ્લા કોર્ટના નિર્ણય સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો. જો કે ત્યારબાદ સુપ્રીમ કોર્ટે હાઈકોર્ટમાં જવા કહ્યું હતું.

હાઈકોર્ટના નિર્ણય પર કોણે શું કહ્યું?

– યુપીના ડેપ્યુટી સીએમ કેશવ પ્રસાદ મૌર્યએ કહ્યું, હું આદેશનું સ્વાગત કરું છું. મને ખાતરી છે કે ASIના સર્વેમાંથી સત્ય બહાર આવશે અને આ વિવાદ પણ ઉકેલાઈ જશે.
– AIMPLBના સભ્ય અને ઇમામ ઇદગાહ મૌલાના ખાલિદ રશીદ ફિરંગી મહલીએ જ્ઞાનવાપીના સર્વેના આદેશ પર કહ્યું કે મુસ્લિમ પક્ષ તેની વિરુદ્ધ સુપ્રીમ કોર્ટમાં જશે. તેમણે કહ્યું કે, AIMPB આ સમગ્ર મામલા પર નજર રાખી રહ્યું છે. કોર્ટે મસ્જિદને નુકસાન પહોંચાડવાની મનાઈ કરી છે, આનું પણ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. આ નિર્ણય સામે અમે ટૂંક સમયમાં સુપ્રીમ કોર્ટમાં જઈશું.

– હિન્દુ પક્ષના વકીલ વિષ્ણુ શંકર જૈને કહ્યું કે, હાઈકોર્ટે મુસ્લિમ પક્ષની અરજી ફગાવી દીધી છે. ASIN સર્વે શરૂ થવો જોઈએ અને જિલ્લા કોર્ટનો નિર્ણય તાત્કાલિક અસરથી લાગુ પડશે તેમ જણાવ્યું હતું. કોર્ટે અમારો દાવો સ્વીકાર્યો છે. અમે કહ્યું હતું કે કોઈ નુકસાન પહોંચાડ્યા વિના સર્વે કરવામાં આવશે. ASIએ કોર્ટમાં સોગંદનામું પણ રજૂ કર્યું છે. કોર્ટે કહ્યું કે ASIનું સોગંદનામું ન સ્વીકારવાનું કોઈ કારણ નથી. તેમાં દર્શાવેલ શરતો અનુસાર સર્વે કરવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે, મને લાગે છે કે એક સર્વે થવો જોઈએ અને જે પણ સત્ય કે અસત્ય હોય તે કોર્ટ સમક્ષ આવવું જોઈએ.

– SP MP એસ.ટી હસને કહ્યું કે HCનો નિર્ણય માન્ય છે. એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે ASI યોગ્ય સર્વે કરશે. માનવતાને એક થવાની જરૂર છે. આ સાથે જ તેમણે જ્ઞાનવાપીને મસ્જિદ ન કહેવાના સીએમ યોગીના નિવેદન પર પલટવાર કર્યો અને કહ્યું કે 350 વર્ષથી પાંચ સમયની નમાજ છે, તો તેને મસ્જિદ ન કહેવાય તો શું કહેવું.

– તેમણે કહ્યું કે, કોર્ટ જે નિર્ણય આપે છે તેને સ્વીકારવો પડશે. સર્વેક્ષણ દરમિયાન તે સ્મારકને કોઈ નુકસાન થવું જોઈએ નહીં. સર્વેનો જે પણ નિર્ણય હશે તે અમે સ્વીકારીશું, પરંતુ આ નિર્ણય તમામ પક્ષોએ સ્વીકારવો પડશે. આજે આપણા દેશને સાંપ્રદાયિક સૌહાર્દ અને રાષ્ટ્રીય એકતાની ખૂબ જ જરૂર છે. આપણામાંથી કોઈએ અંતર વધે તેવા નિવેદનો ન કરવા જોઈએ.

જ્ઞાનવાપીના ASI સર્વે દરમિયાન શું થશે?

– કોર્ટના આદેશ પર હવે ASIની ટીમ મસ્જિદ પરિસરમાં સર્વે કરશે. જો કે, એએસઆઈ તે સ્થાનનો સર્વે કરશે નહીં જ્યાં શિવલિંગ હોવાનો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો.
– હિન્દુ પક્ષના વકીલ વિષ્ણુ જૈને જણાવ્યું કે આ સર્વેમાં ગ્રાઉન્ડ પેનિટ્રેટિંગ રડાર અને આધુનિક ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે.
– હિંદુ પક્ષનો દાવો છે કે મસ્જિદ પરિસરની અંદરના વચ્ચેના ગુંબજની નીચેથી જમીનમાંથી ધક્કો મારવાનો અવાજ આવે છે. એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે તેની નીચે કોઈ મૂર્તિ હોઈ શકે છે, જેને કૃત્રિમ દિવાલથી ઢાંકવામાં આવી છે.
– હિન્દુ પક્ષના વકીલનું કહેવું છે કે ASIની ટીમ સમગ્ર મસ્જિદ કોમ્પ્લેક્સનું સર્વે કરશે. જો કે, સીલ કરાયેલ વિસ્તારનો સર્વે કરવામાં આવશે નહીં.

વજુખાનાનો સર્વે કેમ નહીં?

– જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ સંકુલના એડવોકેટ કમિશનના સર્વે દરમિયાન વજુ ખાનામાં શિવલિંગ મળ્યાનો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો.
– વાસ્તવમાં સર્વે દરમિયાન વજુ ખાનામાંથી શિવલિંગ જેવો આકાર જોવા મળ્યો હતો. હિન્દુ પક્ષે તેને શિવલિંગ અને મુસ્લિમ પક્ષ તેને ફુવારો કહે છે.
– ASIની જે ટીમ હવે સર્વે કરશે તે આ વજુ ખાના અને તેમાં મળી આવેલા કથિત શિવલિંગનો સર્વે નહીં કરે. કારણ કે આ મામલો હજુ સુપ્રિમ કોર્ટમાં છે. સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશ પર આ સમગ્ર વિસ્તારને સીલ કરી દેવામાં આવ્યો છે.

જ્ઞાનવાપીનો વિવાદ શું છે?

હકીકતમાં, ઓગસ્ટ 2021 માં, પાંચ મહિલાઓએ વારાણસીના સિવિલ જજ (વરિષ્ઠ વિભાગ) સમક્ષ દાવો દાખલ કર્યો હતો. જેમાં તેમણે જ્ઞાનવાપી મસ્જિદની બાજુમાં બનેલા શ્રૃંગાર ગૌરી મંદિરમાં દરરોજ પૂજા-અર્ચના કરવા અને દર્શન કરવાની પરવાનગી માંગી હતી.

મહિલાઓની અરજી પર જજ રવિ કુમાર દિવાકરે એડવોકેટને મસ્જિદ પરિસરનો સર્વે કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. કોર્ટના આદેશ પર ગયા વર્ષે ત્રણ દિવસ સુધી સર્વે કરવામાં આવ્યો હતો. સર્વે બાદ હિંદુ પક્ષે દાવો કર્યો હતો કે અહીં શિવલિંગ મળી આવ્યું છે. એવો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે મસ્જિદના બાથરૂમમાં શિવલિંગ છે. જો કે, મુસ્લિમ પક્ષે કહ્યું કે તે શિવલિંગ નથી, પરંતુ એક ફુવારો છે જે દરેક મસ્જિદમાં છે.

આ પછી, હિન્દુ પક્ષે વિવાદિત સ્થળને સીલ કરવાની માંગ કરી. સેશન્સ કોર્ટે તેને સીલ કરવાનો આદેશ કર્યો હતો. જેની સામે મુસ્લિમ પક્ષે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી.