રાહુલ ગાંધી મણિપુરના પ્રવાસે જશે, બે મહિનામાં 120 લોકો ગુમાવી ચુક્યા છે જીવ

નવી દિલ્હી : કોંગ્રેસના નેતા રાહુલ ગાંધી 29 થી 30 જૂન સુધી મણિપુરના પ્રવાસે હશે. આ દરમિયાન તેઓ ઈમ્ફાલ અને ચુરાચંદપુરમાં રાહત શિબિરોની મુલાકાત લેશે અને નાગરિક સમાજના પ્રતિનિધિઓને મળશે. આ પહેલા વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અમેરિકા અને ઈજિપ્તના પાંચ દિવસના પ્રવાસ પરથી સ્વદેશ પરત ફર્યા બાદ રવિવારે મધ્યરાત્રિએ મણિપુરની સ્થિતિનો તાગ મેળવ્યો હતો.

ઉત્તરપૂર્વીય રાજ્ય મણિપુર બે મહિનાથી હિંસાની આગમાં સળગી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા રાહુલ ગાંધી 29 થી 30 જૂન સુધી મણિપુરના પ્રવાસે છે. કોંગ્રેસના મહાસચિવ કેસી વેણુગોપાલે ટ્વીટ કર્યું કે, રાહુલ ગાંધી 29 થી 30 જૂન સુધી મણિપુર પ્રવાસ પર હશે. આ દરમિયાન તેઓ ઈમ્ફાલ અને ચુરાચંદપુરમાં રાહત શિબિરોની મુલાકાત લેશે અને નાગરિક સમાજના પ્રતિનિધિઓને મળશે. મણિપુર લગભગ બે મહિનાથી સળગી રહ્યું છે અને ત્યાં શાંતિ જરૂરી છે જેથી સમાજ સંઘર્ષમાંથી શાંતિ તરફ પાછો ફરી શકે. તે માનવીય દુર્ઘટના છે અને નફરત નહીં પરંતુ પ્રેમ ફેલાવવાની જવાબદારી આપણી છે.

29-30 જૂને મણિપુરની મુલાકાતે આવશે. તેઓ તેમની મુલાકાત દરમિયાન રાહત શિબિરોની મુલાકાત લેશે અને ઇમ્ફાલ અને ચુરાચંદપુરમાં નાગરિક સમાજના પ્રતિનિધિઓ સાથે વાર્તાલાપ કરશે. મણિપુર લગભગ બે મહિનાથી સળગી રહ્યું છે, અને તેને હીલિંગ ટચની સખત જરૂર છે. અગાઉ વડાપ્રધાન અમેરિકા અને ઈજિપ્તના પાંચ દિવસના પ્રવાસ પરથી સ્વદેશ પરત ફર્યા બાદ રવિવારે મધ્યરાત્રિએ મંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ મણિપુરની સ્થિતિનો તાગ મેળવ્યો હતો. મણિપુરમાં 3 મેના રોજ હિંસા ફાટી નીકળી ત્યારથી વિપક્ષ સવાલો ઉઠાવી રહ્યો છે. વિપક્ષ રાજ્યની સ્થિતિ પર સતત સવાલો ઉઠાવી રહ્યો છે. વિપક્ષી પાર્ટીઓ કેન્દ્ર સરકાર અને ભાજપ પર નિશાન સાધી રહી છે. આ પાર્ટીઓએ PM મોદીના વિદેશ પ્રવાસ પહેલા તેમની સાથે મુલાકાતની માંગ કરી હતી. આ પછી તમામ પક્ષોએ મળીને મણિપુર પર એક મેમોરેન્ડમ આપ્યું હતું.

આ બધા વચ્ચે ગૃહમંત્રી અમિત શાહે વિપક્ષી પાર્ટીઓની બેઠક બોલાવી હતી. બેઠકમાં ગૃહમંત્રીએ વિરોધ પક્ષોની વાત સાંભળી અને ખાતરી આપી કે મણિપુરમાં સ્થિતિ ટૂંક સમયમાં સામાન્ય થઈ જશે. મણિપુર ક્યારથી સળગી રહ્યું છે? આ રેલી ચૂરચંદપુરના તોરબાંગ વિસ્તારમાં કાઢવામાં આવી હતી. આ રેલી દરમિયાન આદિવાસીઓ અને બિન-આદિવાસીઓ વચ્ચે હિંસક અથડામણ થઈ હતી. પોલીસે ભીડને વિખેરવા માટે ટીયર ગેસના સેલ છોડ્યા હતા.

3 મેની સાંજ સુધીમાં પરિસ્થિતિ એટલી બગડી કે રાજ્ય સરકારે કેન્દ્ર પાસે મદદ માંગી. બાદમાં આર્મી અને અર્ધલશ્કરી દળોની કંપનીઓને ત્યાં તૈનાત કરવામાં આવી હતી. આ રેલી મેઇતેઈ સમુદાયની અનુસૂચિત જનજાતિનો દરજ્જો આપવાની માંગને લઈને કાઢવામાં આવી હતી. મેઇતેઇ સમુદાય લાંબા સમયથી અનુસૂચિત જનજાતિ એટલે કે એસટીનો દરજ્જો આપવાની માંગ કરી રહ્યો છે. ગયા મહિને મણિપુર હાઈકોર્ટના કાર્યકારી મુખ્ય ન્યાયાધીશ એમવી મુરલીધરન દ્વારા આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો.

જેમાં રાજ્ય સરકારને મેઇતેઇ સમુદાયને આદિજાતિનો દરજ્જો આપવાની માંગણી પર વિચાર કરવા જણાવાયું હતું. આ માટે હાઈકોર્ટે સરકારને ચાર અઠવાડિયાનો સમય આપ્યો છે. મણિપુર હાઈકોર્ટના આ આદેશ બાદ નાગા અને કુકી જનજાતિના લોકો રોષે ભરાયા હતા. તેમણે 3જી મેના રોજ આદિવાસી એકતા કૂચ કરી. મેઈતી આદિજાતિનો દરજ્જો કેમ માંગી રહ્યા છે? – મણિપુરમાં મેઈટી સમુદાયની વસ્તી 53 ટકાથી વધુ છે. આ બિન-આદિવાસી સમુદાયો છે. મોટાભાગે હિન્દુઓ. તે જ સમયે, કુકી અને નાગાની વસ્તી લગભગ 40 ટકા છે. રાજ્યમાં આટલી મોટી વસ્તી હોવા છતાં, મીતેઈ સમુદાય ફક્ત ખીણમાં જ સ્થાયી થઈ શકે છે.

મણિપુરનો 90 ટકાથી વધુ વિસ્તાર પર્વતીય છે. માત્ર 10 ટકા ખીણ છે. પર્વતીય વિસ્તારોમાં નાગા અને કુકી સમુદાયો અને ખીણમાં મેઇતેઇનું વર્ચસ્વ છે. મણિપુરમાં કાયદો છે. આ અંતર્ગત ખીણમાં સ્થાયી થયેલા મીતેઈ સમુદાયના લોકો પહાડી વિસ્તારોમાં સ્થાયી થઈ શકતા નથી અને ન તો તેઓ જમીન ખરીદી શકે છે. પરંતુ પહાડી વિસ્તારોમાં સ્થાયી થયેલા કુકી અને નાગા આદિવાસી સમુદાયો પણ ખીણમાં સ્થાયી થઈ શકે છે અને જમીન ખરીદી શકે છે. સમગ્ર મુદ્દો એ છે કે 53 ટકાથી વધુ વસ્તી માત્ર 10 ટકા વિસ્તારમાં જ રહી શકે છે, પરંતુ 40 ટકા વસ્તી 90 ટકાથી વધુ વિસ્તાર પર તેનું વર્ચસ્વ છે.