ઓપરેશન કાવેરીઃ ‘ના વીજળી, ના પાણી… લાશની જેમ રૂમમાં બંધ હતા’, સુદાનથી આવેલા ભારતીયોની આપવીતી

નવી દિલ્હીઃ ‘એવું લાગતું હતું કે અમે મૃત્યુશૈયા પર છીએ…’ આ શબ્દો છે હરિયાણાના સુખવિંદર સિંહના, જે સુદાનમાં ફસાયેલા હતા અને સાઉદી અરેબિયા થઈને નવી દિલ્હી પહોંચ્યા હતા. 40 વર્ષીય સુખવિન્દર વ્યવસાયે એન્જિનિયર છે અને ‘ઓપરેશન કાવેરી’ હેઠળ પ્રથમ બેચમાં આવેલા 360 ભારતીયોમાંથી એક છે. હરિયાણાના ફરીદાબાદનો રહેવાસી સુખવિંદર સુદાનની વર્તમાન પરિસ્થિતિને યાદ કરીને કહે છે કે તે હજુ પણ ખૂબ ડરી ગયો છે. “અમે એક બંધ રૂમમાં રહેતા હતા, એવું લાગતું હતું કે અમે અમારા મૃત્યુશૈયા પર છીએ,” તેણે કહ્યું.

તેવી જ રીતે, યુપીના કુશીનગરનો રહેવાસી છોટુ સુદાનમાં એક ફેક્ટરીમાં કામ કરતો હતો, તે હજુ પણ વિશ્વાસ નથી કરી શકતો કે તે ભારત પાછો ફર્યો છે. તે કહે છે, “હું મર્યા પછી પાછો આવ્યો છું.” ન્યૂઝ એજન્સી સાથે વાત કરતા છોટુ કહે છે, “હું ક્યારેય સુદાન નહીં જઈશ. દેશમાં રહીને હું કંઈ પણ કરીશ, પણ હવે હું ક્યારેય સુદાન નહીં જઈશ. પંજાબના હોશિયારપુરના રહેવાસી તસ્મેર સિંહ પણ સુદાનની ભયાનક પરિસ્થિતિમાંથી પાછા ફરેલા લોકોમાં સામેલ છે. તે કહે છે, “અમે લાશો જેવા હતા, વીજળી અને પાણી વગરના નાના ઓરડામાં રહેતા હતા. અમે ક્યારેય વિચાર્યું ન હતું કે અમારા જીવનમાં આવી પરિસ્થિતિનો સામનો કરવો પડશે, પરંતુ ભગવાનનો આભાર અમે જીવતા પાછા આવ્યા છીએ.

670 ભારતીય નાગરિકો કઢાયા
સુદાનમાં છેલ્લા 12 દિવસથી સેના અને અર્ધલશ્કરી દળો વચ્ચે યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. આમાં અત્યાર સુધીમાં 400 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા છે. સુદાનમાં ચાલી રહેલા ગૃહ યુદ્ધને કારણે હજારો ભારતીયો પણ ત્યાં ફસાયેલા છે. તેમને દૂર કરવા માટે ભારત સરકાર ‘ઓપરેશન કાવેરી’ ચલાવી રહી છે.

થરાદમાં ખેડૂતોની જમીન પર ગેસ પાઈપલાઈન નાખવા HPCL કંપની જીદ

અત્યારે સુદાનમાં સેના અને અર્ધલશ્કરી દળો વચ્ચે યુદ્ધવિરામ છે, આવી સ્થિતિમાં ભારત સરકાર ઝડપથી ભારતીય નાગરિકોને બહાર કાઢવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. ઓપરેશન કાવેરી હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 670 ભારતીય નાગરિકોને સુદાનમાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યા છે. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે દિલ્હી એરપોર્ટ પહોંચ્યા બાદ સુદાનમાંથી બચાવી લેવામાં આવેલા લોકોની તસવીરો શેર કરી છે. તેમણે લખ્યું, “ભારત પ્રિયજનોના પરત આવવાનું સ્વાગત કરે છે. ઓપરેશન કાવેરી હેઠળ પ્રથમ ફ્લાઈટમાં 360 ભારતીય નાગરિકોને ઘરે લાવવામાં આવ્યા હતા.”

ઓપરેશન કાવેરી હેઠળ સુદાનમાંથી બહાર કાઢવામાં આવેલા લોકોને સાઉદી અરેબિયાના જેદ્દાહ લાવવામાં આવી રહ્યા છે, જ્યાંથી તેઓ ઘરે પરત ફરી રહ્યા છે. કેન્દ્રીય વિદેશ રાજ્ય મંત્રી વી મુરલીધરન સાઉદી અરેબિયામાંથી સ્થળાંતર મિશનની દેખરેખ કરી રહ્યા છે.

શું છે ‘ઓપરેશન કાવેરી’?
સુદાનમાં ફસાયેલા ભારતીયોને સુરક્ષિત રીતે બહાર કાઢવા માટે કેન્દ્ર સરકારે ‘ઓપરેશન કાવેરી’ શરૂ કર્યું છે. આ માટે એરફોર્સ અને નેવીની મદદ લેવામાં આવી રહી છે. વિદેશ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતીય વાયુસેનાના બે C-130J ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટ સાઉદી અરેબિયાના જેદ્દાહમાં સ્ટેન્ડબાય પર છે. એ જ રીતે નૌકાદળનું જહાજ INS સુમેધા પણ પોર્ટ સુદાન પહોંચી ગયું છે. આ જહાજ દ્વારા પ્રથમ ભારતીયોને જેદ્દાહ લાવવામાં આવી રહ્યા છે, જ્યાંથી લોકો C-130J મારફતે નવી દિલ્હી એરપોર્ટ પહોંચી રહ્યા છે. તે જ સમયે, સુદાનના વિવિધ ભાગોમાંથી પોર્ટ સુદાન પહોંચવા માટે બસોનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

Surat: વધુ એક યુવાનનું હાર્ટ એટેકમાં મોત, મિત્રોને ફોન કર્યો પણ…

સુદાનમાં ફસાયેલા ભારતીયોને બહાર કાઢવા માટે નૌકાદળના જહાજ, વાયુસેનાના વિમાન… આ રીતે ચાલી રહ્યું છે ‘ઓપરેશન કાવેરી’ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ગૃહ યુદ્ધ દરમિયાન લગભગ 4000 ભારતીયો સુદાનમાં ફસાયા હતા. તેમાંથી અત્યાર સુધીમાં 1100 લોકોને સુદાનમાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યા છે. જ્યારે ત્રણ બેચમાં લગભગ 670 નાગરિકો ભારત પહોંચ્યા છે.

સુદાનમાં શા માટે યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે?
આફ્રિકન દેશ સુદાનમાં સેનાના કમાન્ડર જનરલ અબ્દેલ-ફત્તાહ બુરહાન અને અર્ધલશ્કરી દળના વડા જનરલ મોહમ્મદ હમદાન દગાલો વચ્ચે સંઘર્ષ ચાલી રહ્યો છે. જનરલ બુરહાન અને જનરલ ડગાલો, બંને અગાઉ સાથે હતા.
– વર્તમાન સંઘર્ષના મૂળ એપ્રિલ 2019 માં પાછા જાય છે. તે સમયે સુદાનના તત્કાલિન રાષ્ટ્રપતિ ઓમર અલ-બશીર વિરુદ્ધ જનતાએ બળવો કર્યો હતો. બાદમાં સેનાએ અલ-બશીરની સત્તાને ઉથલાવી દીધી. બશીરને સત્તા પરથી હટાવવામાં આવ્યા પછી પણ બળવો અટક્યો ન હતો. બાદમાં સેના અને દેખાવકારો વચ્ચે સમજૂતી થઈ હતી. કરાર હેઠળ, એક સાર્વભૌમત્વ પરિષદની રચના કરવામાં આવી હતી અને તે નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે 2023 ના અંત સુધીમાં ચૂંટણીઓ યોજવામાં આવશે. તે જ વર્ષે અબ્દુલ્લા હમદોકને વડા પ્રધાન તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ આ પણ કામ ન થયું.
– ઓક્ટોબર 2021માં સેનાએ બળવો કર્યો હતો. જનરલ બુરહાન કાઉન્સિલના અધ્યક્ષ બન્યા અને જનરલ ડગાલો ઉપાધ્યક્ષ બન્યા. પરંતુ હવે બંને એકબીજાની વિરુદ્ધ થઈ ગયા છે. આનું કારણ બંને વચ્ચેની અણબનાવ છે. સમાચાર એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર સુદાનમાં ચૂંટણી યોજવાને લઈને બંને વચ્ચે સહમતિ બની શકી નથી.

આ સિવાય એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે સેનાએ એક પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો, જે અંતર્ગત સેનામાં જ 10,000 RSF જવાનોને સામેલ કરવાની વાત થઈ હતી. પરંતુ પછી પ્રશ્ન એ ઊભો થયો કે અર્ધલશ્કરી દળનું સેના સાથે વિલીનીકરણ બાદ જે નવી દળ રચાશે તેના વડા કોણ હશે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયાથી દેશના અલગ-અલગ ભાગોમાં અર્ધલશ્કરી દળોની તૈનાતી વધી હતી, જેને સેનાએ ઉશ્કેરણી અને ધમકીના રૂપમાં જોયું હતું.