કર્ણાટકની હાર ભાજપ માટે 2024માં કેટલું ટેન્શન ઊભું કરશે? અહીં પણ અસર થશે

નવી દિલ્હી:કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ પ્રચંડ બહુમતી સાથે સત્તામાં પરત ફરી રહી છે. ભાજપની આ ચૂંટણી હારથી ભવિષ્યની ચિંતા વધી ગઈ છે. રાજ્યની કુલ 224 બેઠકોમાંથી કોંગ્રેસ 130થી વધુ બેઠકો જીતતી જોવા મળી રહી છે, જ્યારે ભાજપ 65 બેઠકોની અંદર સંકોચાઈ રહ્યો છે. આ ચૂંટણીનું રાજકીય મહત્વ માત્ર કર્ણાટકની રાજનીતિ પુરતું જ સીમિત નથી, પરંતુ તેને 2024ની લોકસભા ચૂંટણીના દૃષ્ટિકોણથી પણ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં શું કર્ણાટકની હારથી ભાજપના મિશન-2024 માટે  ટેન્શન વધી ગયું છે.

ભાજપે 2024ની લોકસભા ચૂંટણી માટે 400 સીટો જીતવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. આ દૃષ્ટિકોણથી પણ કર્ણાટકની ચૂંટણી ભાજપ માટે વધુ મહત્વની માનવામાં આવી રહી હતી. આવી સ્થિતિમાં, કર્ણાટકમાં ભાજપ સત્તાથી બહાર હોવાને કારણે પાર્ટી માટે તેનું લક્ષ્ય હાંસલ કરવું મુશ્કેલ જ નહીં પરંતુ અશક્ય બની શકે છે. કર્ણાટકની ચૂંટણીને 2024ની સેમીફાઈનલ માનવામાં આવી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં પાર્ટીની હારથી ભવિષ્યની ચિંતા વધી ગઈ છે.

લોકસભાની ચૂંટણી પર અસર
કર્ણાટકમાં ભાજપની ચૂંટણીમાં હારથી 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં કર્ણાટકમાં પાર્ટીની બેઠકો ઘટી શકે છે. 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં, રાજ્યની 28 બેઠકોમાંથી, ભાજપે 25 બેઠકો જીતી હતી અને તેના સમર્થિત અપક્ષ ઉમેદવારોએ એક બેઠક જીતી હતી. જ્યારે કોંગ્રેસ-જેડીએસને એક-એક બેઠક મળી હતી. આવી સ્થિતિમાં કર્ણાટકમાં ભાજપની હારમાં 2019ના પરિણામોનું પુનરાવર્તન કરવું મુશ્કેલ બની શકે છે અને કોંગ્રેસની બેઠકો વધી શકે છે. 2024માં કર્ણાટકમાં બીજેપીને ઓછી સીટો મળી શકે છે.

પશ્ચિમ બંગાળ, બિહાર, ઝારખંડ, મહારાષ્ટ્રની સાથે કર્ણાટકમાંથી પણ ભાજપની બેઠકો ઘટી શકે છે. આ રાજ્યોમાં બેઠકોના નુકસાનની ભરપાઈ કરવા માટે ભાજપને નવા રાજ્યો શોધવા પડશે, જે શક્ય નથી.

પાંચ રાજ્યોમાં 172 બેઠકો
2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં, ભાજપે બંગાળમાં 42માંથી 18, મહારાષ્ટ્રમાં 48માંથી 23, કર્ણાટકમાં 28માંથી 25, બિહારમાં 40માંથી 17, ઝારખંડમાં 14માંથી 12 બેઠકો જીતી હતી. પાંચ રાજ્યોની કુલ 172 બેઠકોમાંથી ભાજપે પોતાના દમ પર 98 બેઠકો જીતી હતી જ્યારે તેના સાથી પક્ષોને 42 બેઠકો મળી હતી. આ રીતે ભાજપ ગઠબંધનને 172માંથી 140 બેઠકો મળી છે.

ભાજપનું સમીકરણ બગડ્યું
મહારાષ્ટ્રમાં રાજકીય સમીકરણો બદલાઈ ગયા છે. 2019માં ભાજપ સાથે ગઠબંધન કરીને ચૂંટણી લડનાર શિવસેના હવે કોંગ્રેસ અને એનસીપીની સાથે મહાવિકાસ અઘાડીમાં છે. બીજેપી એકનાથ શિંદે સાથે જોડાઈ ગઈ છે પરંતુ મૂડ ઑફ નેશનના સર્વેમાં મહાવિકાસ અઘાડીને 48માંથી 34 બેઠકો મળવાની આગાહી કરવામાં આવી છે. તેવી જ રીતે બિહારમાં નીતીશ કુમાર હવે મહાગઠબંધનમાં પરત ફર્યા છે. જેના કારણે બિહારમાં પણ ભાજપને નુકસાન થઈ શકે છે. પશ્ચિમ બંગાળમાં મમતા બેનર્જી ત્રીજી વખત સત્તામાં આવ્યા બાદ ભાજપનું સમીકરણ બગડી ગયું છે અને તેના તમામ નેતાઓ ટીએમસીમાં જોડાઈ રહ્યા છે.

મિશન-સાઉથને ફટકો
દક્ષિણ આંધ્રપ્રદેશ, કેરળ, પુડુચેરી, તમિલનાડુ અને તેલંગાણામાં ભાજપ હજુ પોતાનું સ્થાન બનાવી શકી નથી. દક્ષિણના છ રાજ્યોમાં 130 લોકસભા બેઠકો છે. જે કુલ લોકસભા બેઠકોના લગભગ 25 ટકા છે. આવી સ્થિતિમાં દક્ષિણ ભારત રાજકીય રીતે પણ ખૂબ મહત્વનું છે. 2019માં બીજેપીને કર્ણાટક અને તેલંગાણામાં સીટો મળી હતી, પરંતુ દક્ષિણના બાકીના રાજ્યોમાં સીટો મળી ન હતી. કર્ણાટકના માધ્યમથી ભાજપ દક્ષિણમાં પોતાનું સ્થાન બનાવવા માંગે છે.  પરંતુ જો કર્ણાટકમાં જ તેને ઝટકો લાગ્યો તો તેલંગાણા અને આંધ્રપ્રદેશ સહિત દક્ષિણના અન્ય રાજ્યોમાં તેને મોટું રાજકીય નુકસાન થઈ શકે છે.

અખિલ ભારતીય પાર્ટીને આંચકો
કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપની હાર થાય છે તો દક્ષિણ ભારતમાંથી તેનું પુનરાગમન શરૂ થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં અખિલ ભારતીય પક્ષ હોવાના દાવાને પણ કર્ણાટકમાં હારનો સામનો કરવો પડી શકે છે. ભાજપ પોતાના દમ પર દક્ષિણના રાજ્યોમાંથી માત્ર કર્ણાટકમાં જ પોતાના મૂળિયા જમાવી શક્યું છે. કર્ણાટકને બાદ કરતાં દક્ષિણના કોઈપણ રાજ્યમાં ભાજપનો ખાસ પ્રભાવ નથી.