Chandrayaan-3: ચંદ્ર પર રોવરનું ‘મૂનવોક’, ISROએ જાહેર કર્યો આ નવો Video

Chandrayaan-3: ભારતના ત્રીજા ચંદ્ર મિશન ચંદ્રયાન-3એ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક ઉતરાણ કરીને ઈતિહાસ રચ્યો છે. આ સાથે ભારત ચંદ્રની સપાટી પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરનાર વિશ્વનો ચોથો દેશ બની ગયો છે. ચંદ્ર પર ઉતર્યાના બે કલાક અને 26 મિનિટ બાદ લેન્ડરમાંથી બહાર આવેલા રોવર ‘પ્રજ્ઞાન’એ પોતાનું કામ શરૂ કરી દીધું છે. આ રોવર ‘પ્રજ્ઞાન’ ચંદ્રના ગર્ભમાં છુપાયેલા રહસ્યોને દુનિયા સમક્ષ લાવવામાં વ્યસ્ત છે. આ માટે તે સતત ચંદ્ર પર ચાલી રહ્યો છે. ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ એક વીડિયો જાહેર કર્યો છે જેમાં રોવર ‘પ્રજ્ઞાન’ ચંદ્ર પર ચાલતા જોઈ શકાય છે. તે ચંદ્રની સપાટી પર આઠ મીટરથી વધુ ચાલ્યો છે. રોવરમાં ફીટ કરવામાં આવેલ સાધનો ચાલુ કરી દેવામાં આવ્યા છે અને હવે રોવર કામ કરવા લાગ્યું છે.

તમને જણાવી દઈએ કે ચંદ્રયાન-3નું લેન્ડર બુધવારે સાંજે 6.40 કલાકે લેન્ડ થયું હતું. આ પછી, રોવર પણ બે કલાક અને 26 મિનિટ પછી તેમાંથી બહાર આવ્યું. રોવર છ પૈડાવાળો રોબોટ છે. તે ચંદ્રની સપાટી પર ચાલશે. તેના પૈડાં પર અશોક સ્તંભની છાપ છે. જેમ જેમ રોવર ચંદ્રની સપાટી પર આગળ વધશે તેમ તેમ અશોક સ્તંભની છાપ છાપતી જશે. રોવરનું મિશન જીવન 1 ચંદ્ર દિવસ છે. ચંદ્ર પરનો એક દિવસ પૃથ્વી પરના 14 દિવસ બરાબર છે.

લેન્ડર દક્ષિણ ધ્રુવ નજીક લેન્ડ થયું હતું

ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પાસે લેન્ડર લેન્ડ કરનાર ભારત વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બની ગયો છે. તે જ સમયે, તે ચંદ્રની સપાટી પર લેન્ડર લેન્ડ કરનાર ચોથો દેશ બની ગયો છે. અગાઉ સપ્ટેમ્બર 2019માં પણ ISROએ ચંદ્રયાન-2ને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પાસે લેન્ડ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. પરંતુ પછી હાર્ડ લેન્ડિંગ થયું.

પ્રજ્ઞાન રોવર શું કરી રહ્યું છે

પ્રજ્ઞાન રોવર પર બે પેલોડ છે. પ્રથમ લેસર પ્રેરિત બ્રેકડાઉન સ્પેક્ટ્રોસ્કોપ (LIBS) છે. તે ચંદ્રની સપાટી પર હાજર રસાયણોની માત્રા અને ગુણવત્તાનો અભ્યાસ કરશે. ખનીજની પણ શોધ કરશે. આ સિવાય, પ્રજ્ઞાન પર બીજો પેલોડ આલ્ફા પાર્ટિકલ એક્સ-રે સ્પેક્ટ્રોમીટર (APXS) છે. તે તત્વ રચનાનો અભ્યાસ કરશે. ઉદાહરણ તરીકે, મેગ્નેશિયમ, એલ્યુમિનિયમ, સિલિકોન, પોટેશિયમ, કેલ્શિયમ, ટીન અને આયર્ન. તેઓ ઉતરાણ સ્થળની આસપાસ ચંદ્રની સપાટી પર શોધવામાં આવશે.

https://twitter.com/chandrayaan_3/status/1695376688111133110

રોવરનું કદ કેટલું છે?

ચંદ્રયાન-3ના રોવરનું કુલ વજન 26 કિલો છે. તે ત્રણ ફૂટ લાંબુ, 2.5 ફૂટ પહોળું અને 2.8 ફૂટ ઊંચું છે. તે છ પૈડાં પર ચાલે છે. ઓછામાં ઓછું 500 મીટર એટલે કે 1600 ફૂટ ચંદ્રની સપાટી પર જઈ શકે છે. તેની ઝડપ 1 સેન્ટિમીટર પ્રતિ સેકન્ડ છે. તે આગામી 13 દિવસ સુધી ચંદ્રની સપાટી પર કામ કરવાનું ચાલુ રાખશે, જ્યાં સુધી તેને સૂર્યપ્રકાશથી ઊર્જા મળે છે.

લેન્ડરના ચારમાંથી ત્રણ પેલોડ ચાલુ હતા

તમને જણાવી દઈએ કે આ પહેલા ઈસરોએ ટ્વીટ કરીને કહ્યું હતું કે ચંદ્રયાન-3ના લેન્ડર અને રોવરને લગતું તમામ કામ યોગ્ય રીતે ચાલી રહ્યું છે. બંનેની તબિયત પણ સારી છે. લેન્ડર મોડ્યુલના પેલોડ્સ Ilsa (ILSA), Rambha (RAMBHA) અને Chaste (ChaSTE) ને સ્વિચ કરવામાં આવ્યા છે. રોવરની ગતિશીલતા કામગીરી શરૂ થઈ ગઈ છે. આ સિવાય, પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ પર પેલોડ શેપ કી ચાલુ કરવામાં આવી છે.

અગાઉના મિશનમાંથી તમને શું મળ્યું?

ઈસરોએ વર્ષ 2008માં તેનું પ્રથમ ચંદ્ર મિશન ચંદ્રયાન-1 લોન્ચ કર્યું હતું. તેમાં માત્ર ઓર્બિટર હતું. જેમણે 312 દિવસ સુધી ચંદ્રની પરિક્રમા કરી હતી. ચંદ્રયાન-1 એ વિશ્વનું પ્રથમ ચંદ્ર મિશન હતું, જેણે ચંદ્રમાં પાણીની હાજરીનો પુરાવો આપ્યો હતો. આ પછી 2019માં ચંદ્રયાન-2 લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. ઓર્બિટરની સાથે લેન્ડર અને રોવરને પણ મોકલવામાં આવ્યા હતા. જો કે, આ મિશન ન તો સંપૂર્ણપણે સફળ થયું કે ન તો નિષ્ફળ.