નવી દિલ્હી : ભારત સાથે વેપાર શરૂ કરવાના પ્રશ્ન પર પાકિસ્તાનના વિદેશ રાજ્ય મંત્રી હિના રબ્બાની ખારે કહ્યું કે, મને નથી લાગતું કે ભારતની આક્રમક સરકાર સાથે વેપાર શરૂ કરવાનો કોઈ અવકાશ છે. જે પક્ષ અને ભારતમાં સત્તા પર છે તેઓને સમસ્યાઓ હલ કરવાની કોઈ ઈચ્છા નથી તેના બદલે તેઓ સમસ્યાઓ વધારવા માંગે છે. પાકિસ્તાન તેના સૌથી ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. તેમની તિજોરી સતત ખાલી થઈ રહી છે. પરંતુ હજુ પણ તેમની ભારત પ્રત્યેની કડવાશ ઓછી થવાનું નામ નથી લઈ રહી. આવી સ્થિતિમાં પાકિસ્તાનના વિદેશ રાજ્ય મંત્રી હિના રબ્બાની ખારે કહ્યું કે, ભારતના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની સરકાર સાથેના ખરાબ સંબંધોને કારણે વેપારની કોઈ શક્યતા નથી.
ADVERTISEMENT
બંને દેશો વચ્ચેના વેપારથી પાડોશી દેશને થોડી રાહત મળી શકે છે. ખારે પોલિટિકો સાથેની એક મુલાકાતમાં જણાવ્યું હતું કે, તે બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે વેપાર શરૂ કરવાના સમર્થક હતા, પરંતુ ભારતમાં હિન્દુ રાષ્ટ્રવાદી સરકાર સાથે કામ કરવું અશક્ય હતું. ભારતની હિન્દુ રાષ્ટ્રવાદી સરકાર સાથે કોઈ વેપાર શરૂ કરવાના પ્રશ્ન પર ભારત સાથે વેપાર, ખારે કહ્યું કે મને નથી લાગતું કે ભારતની આક્રમક સરકાર સાથે વેપાર શરૂ કરવાનો કોઈ અવકાશ છે.
ભારતમાં જે પક્ષ અને જે લોકો સત્તા પર છે તેમને સમસ્યાઓ હલ કરવાની કોઈ ઈચ્છા નથી, તેના બદલે તેઓ સમસ્યાઓ વધારવા માંગે છે. ભારત સાથે વેપાર શરૂ કરવાના પ્રશ્ન પર ખારે કહ્યું કે, મને નથી લાગતું કે ભારતની આક્રમકતાનો કોઈ અવકાશ છે? સરકાર સાથે વેપાર શરૂ કરવા માટે. જે પક્ષ અને ભારતમાં સત્તા પર છે તેમને સમસ્યાઓ હલ કરવાની કોઈ ઈચ્છા નથી, તેના બદલે તેઓ સમસ્યાઓ વધારવા માંગે છે.તેમણે કહ્યું કે ભારતની હિંદુ રાષ્ટ્રવાદી સરકાર હિંદુ અને મુસ્લિમોના નામે દેશના ભાગલા પાડી રહી છે. આ કારણે તેમની સાથે બિઝનેસ શરૂ કરવાની કોઈ શક્યતા નથી.
જો ભારત પોતાનું વલણ બદલે છે તો તેમનો દેશ પાકિસ્તાન ફરી વાતચીત શરૂ કરવા તૈયાર છે. આ પહેલા ભારતના વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ રાજ્ય મંત્રી અનુપ્રિયા પટેલે કહ્યું હતું કે, એપ્રિલ-ડિસેમ્બર 2022 વચ્ચે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેનો વેપાર 1.35 અબજ સુધી પહોંચી જશે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધો 1947થી તણાવપૂર્ણ છે. પરંતુ આ દરમિયાન પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી બિલાવલ ભુટ્ટો મે મહિનામાં શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO)ના વિદેશ મંત્રીઓની બેઠકમાં ભાગ લેવા ભારત આવ્યા હતા.
બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો કેવા રહ્યા છે 1947માં બંને દેશોની આઝાદી ત્યારથી જ સંબંધો તંગ છે. બંને દેશો અત્યાર સુધીમાં ત્રણ યુદ્ધ લડી ચૂક્યા છે. આમાંથી બે યુદ્ધ કાશ્મીર માટે લડવામાં આવ્યા છે. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધો ખૂબ જ તંગ રહ્યા છે. છેલ્લી વખત 2014માં પાકિસ્તાનના તત્કાલિન વડાપ્રધાન નવાઝ શરીફ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના શપથ ગ્રહણ સમારોહમાં ભાગ લેવા ભારત આવ્યા હતા. ત્યારપછી કોઈ પાકિસ્તાની નેતાએ ભારતની મુલાકાત લીધી નથી.
જો કે આ પછી 2015માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી નવાઝ શરીફની પૌત્રી મેહરુન્નિસાના લગ્નમાં હાજરી આપવા પાકિસ્તાન પહોંચ્યા હતા. નવાઝ શરીફનો જન્મદિવસ પણ એ જ દિવસે હતો. વડાપ્રધાન મોદીની આ મુલાકાત અચાનક થઈ. 2016માં ઉરી હુમલા અને ત્યારબાદ 2019માં પુલવામા હુમલા બાદ સંબંધો વધુ બગડ્યા હતા. પુલવામા હુમલા બાદ બંને દેશો વચ્ચે યુદ્ધ જેવી સ્થિતિ સર્જાઈ હતી. અમેરિકાના પૂર્વ વિદેશ મંત્રી માઈક પોમ્પિયોએ દાવો કર્યો હતો કે આ હુમલા બાદ ભારત અને પાકિસ્તાન પરમાણુ યુદ્ધની નજીક આવી ગયા છે.
ADVERTISEMENT