કર્ણાટક: વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામોનો દિવસ છે. કર્ણાટકમાં 36 મતગણતરી કેન્દ્રો પર 224 વિધાનસભા વિસ્તારના મતોની ગણતરી ચાલી રહી છે. અત્યાર સુધીના વલણોમાં, કોંગ્રેસ સત્તારૂઢ ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP)ને હરાવીને સંપૂર્ણ બહુમતી સાથે સત્તામાં આવતી જોવા મળી રહી છે. અત્યાર સુધીના ટ્રેન્ડમાં ભાજપ 80થી પણ ઓછી બેઠકો પર સંતોષ માનવો પડે તેવું દ્રશ્ય સર્જાયું છે.
ADVERTISEMENT
કર્ણાટક ચૂંટણીના ટ્રેન્ડમાં કોંગ્રેસની પૂર્ણ બહુમતી સાથે જીત અને હારના કારણોને લઈને પણ ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. કર્ણાટકમાં ભાજપની શરમજનક હાર પાછળ એક મજબૂત ચહેરાનો અભાવ અને રાજકીય સમીકરણોનું સંચાલન કરવામાં નિષ્ફળતા મુખ્ય કારણો છે.
કર્ણાટકમાં મજબૂત ચહેરાનો અભાવ
કર્ણાટકમાં ભાજપની હારનું સૌથી મોટું કારણ મજબૂત ચહેરાનો અભાવ માનવામાં આવે છે. ભાજપે યેદિયુરપ્પાની જગ્યાએ બસવરાજ બોમાઈને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા, પરંતુ બોમાઈ સીએમની ખુરશી પર હોવા છતાં કોઈ ખાસ અસર કરી શક્યા નથી. જ્યારે કોંગ્રેસ પાસે ડીકે શિવકુમાર અને સિદ્ધારમૈયા જેવા મજબૂત ચહેરા હતા. બોમ્માઈને આગળ કરવા માટે ભાજપને મોંઘી કિંમત ચૂકવવી પડી.
ભ્રષ્ટાચાર
ભાજપની હાર પાછળનું મુખ્ય કારણ ભ્રષ્ટાચારનો મુદ્દો હતો. કોંગ્રેસે શરૂઆતથી જ ભાજપ સામે ’40 ટકા પગાર-મુખ્યમંત્રી ભ્રષ્ટાચાર’નો એજન્ડા સેટ કર્યો અને તે ધીરે ધીરે મોટો મુદ્દો બની ગયો. ભ્રષ્ટાચારના મુદ્દે એસ ઈશ્વરપ્પાએ મંત્રી પદેથી રાજીનામું આપવું પડ્યું હતું અને ભાજપના ધારાસભ્યને જેલમાં જવું પડ્યું હતું. સ્ટેટ કોન્ટ્રાક્ટર એસોસિએશને પીએમને ફરિયાદ પણ કરી હતી. ચૂંટણીમાં પણ આ મુદ્દો ભાજપ માટે માથાના દુ:ખાવા સમાન રહ્યો અને પક્ષ તેનો ઉકેલ શોધી શક્યો નહીં.
ભાજપ રાજકીય સમીકરણો જાળવી શક્યું નથી
કર્ણાટકમાં ભાજપ રાજકીય સમીકરણો જાળવી શક્યું નથી. ભાજપ ન તો તેની કોર વોટ બેંક લિંગાયત સમુદાયને પોતાની સાથે રાખી શકી કે ન તો તે દલિત, આદિવાસી, ઓબીસી અને વોક્કાલિંગા સમુદાયોના દિલ જીતી શકી. બીજી તરફ, કોંગ્રેસ મુસ્લિમો, દલિતો અને ઓબીસીને મજબૂત રીતે જોડવામાં તેમજ લિંગાયત સમુદાયની વોટ બેંકમાં પ્રવેશ કરવામાં સફળ રહી છે.
ધ્રુવીકરણની હોડ કામમાં આવી નહીં
કર્ણાટકમાં એક વર્ષ સુધી ભાજપના નેતાઓ હલાલા, હિજાબથી લઈને અઝાન સુધીના મુદ્દા ઉઠાવતા રહ્યા. ગત ચૂંટણી સમયે બજરંગબલીનો પણ પ્રવેશ થયો હતો, પરંતુ ધાર્મિક ધ્રુવીકરણના આ પ્રયાસો ભાજપ માટે કામમાં આવ્યા ન હતા. જ્યારે કોંગ્રેસે બજરંગ દળ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો વાયદો કર્યો ત્યારે ભાજપે બજરંગ દળને બજરંગ બલી સાથે સીધો જોડી દીધો અને સમગ્ર મામલાને ભગવાનનું અપમાન ગણાવ્યો. ભાજપે જોરદાર રીતે હિંદુત્વનું કાર્ડ રમ્યું, પરંતુ આ દાવ પણ કામમાં આવ્યો નહીં.
યેદિયુરપ્પા જેવા દિગ્ગજ નેતાઓને સાઈડલાઈન કરવું મોંઘુ પડ્યું
કર્ણાટકમાં બીજેપીના નિર્માણમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવનાર પૂર્વ મુખ્યમંત્રી બીએસ યેદિયુરપ્પા આ ચૂંટણીમાં સાઈડલાઈન રહ્યા. પૂર્વ મુખ્યમંત્રી જગદીશ શેટ્ટર અને પૂર્વ ડેપ્યુટી સીએમ લક્ષ્મણ સાવડીને ભાજપે ટિકિટ નકારી હતી, જ્યારે બંને નેતાઓ કોંગ્રેસમાં જોડાયા હતા અને મેદાનમાં ઉતર્યા હતા. યેદિયુરપ્પા, શેટ્ટર, સાવડી, ત્રણેયને લિંગાયત સમુદાયના મોટા નેતાઓ માનવામાં આવે છે, જેમની અવગણના કરવી ભાજપને મોંઘી પડી.
સત્તા વિરોધી લહેરને દમવામાં નિષ્ફળ રહી ભાજપ
કર્ણાટકમાં ભાજપની હારનું મુખ્ય કારણ પણ સત્તા વિરોધી લહેરનો કાઉન્ટર શોધવામાં અસમર્થતા છે. ભાજપ સત્તામાં હોવાથી તેની સામે લોકોમાં રોષ જોવા મળ્યો હતો. ભાજપ સામે સત્તા વિરોધી લહેર પ્રવર્તી રહી હતી, જેમાં ભાજપ તેનો સામનો કરવામાં સંપૂર્ણપણે નિષ્ફળ રહી હતી.
ADVERTISEMENT