ગાયના છાણમાંથી મહિલાઓએ બનાવી રાખડી, અમેરિકાથી મળ્યો ઓર્ડર

જુનાગઢ, ભાર્ગવી જોશી: રક્ષાબંધનના પવિત્ર તહેવાર માટે જૂનાગઢમાં ગાયના છાણમાંથી રાખડીઓ બનાવવામાં આવી રહી છે. આ રાખડીઓ મહિલાઓના ગ્રુપ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષથી મહિલાઓ આ કામ કરી રહી છે. તેમનું કહેવું છે કે કોરોના પછી ગોબરની રાખડીઓની માંગ વધી છે. અગાઉ 500 જેટલી રાખડીઓ બનાવવામાં આવતી હતી, જ્યારે આ વખતે માંગને કારણે 20 હજાર જેટલી રાખડીઓ બનાવવામાં આવી છે. મહિલાઓનું કહેવું છે કે આ વખતે દેશ ઉપરાંત વિદેશમાંથી પણ ઓર્ડર આવ્યા છે.

જૂનાગઢ જિલ્લાના કોયલી ગામમાં ગોપી મંડળની મહિલાઓ ગાયના છાણમાંથી રાખડીઓ બનાવી રહી છે. આમાં ગાયના છાણ સાથે ગૌમૂત્ર અને હળદરનું મિશ્રણ તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ રાખડી વિશે ભાવના બેન કહે છે કે ગાયના છાણની રાખડી પર્યાવરણ માટે પણ સારી છે. તેઓ કહે છે કે અમે તેમાં એન્ટિબાયોટિક તરીકે ગાયના છાણ સાથે હળદર નાખીએ છીએ, જેથી ગાયના છાણ અને હળદર સાથેની રાખડી સ્વસ્થ રહે છે.

વિદેશથી રાખડીઓ મંગાવવામાં આવી
સુંદર કલાત્મક રીતે બનેલી આ રાખડીઓ મન મોહી લે છે. છેલ્લા 5 વર્ષથી ભાવના બેન અને તેની સાથી મહિલા હિના બેન ગાયના છાણમાંથી રાખડીઓ બનાવે છે. પહેલા તેઓ 200 થી 500 રાખડીઓ બનાવતા હતા, પરંતુ કોરોના પછી ગોબરની રાખડીઓની માંગમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. આ વર્ષે દેશ-વિદેશમાંથી ખાસ ઓર્ડર મળ્યા છે. આ વખતે 17 હજારથી 20 હજાર રાખડીઓ બનાવી છે. ભાવના બેન કહે છે કે આ રાખડીઓ પર્યાવરણને અનુકૂળ છે. ગાંધીનગરની એક શાળાએ આ રાખડી માટે ખાસ ઓર્ડર આપ્યો છે. ગત વર્ષે કોરોના સમયે આ ગોબર રાખડી વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીથી લઈને વિજય રૂપાણીને મોકલવામાં આવી હતી.

ત્રણ મહિનાથી રાખડી તૈયાર થાય છે.
આ તમામ મહિલાઓ છેલ્લા ત્રણ મહિનાથી રાખડીઓ બનાવતી હતી. આ વખતે રક્ષાબંધન માટે સાત મહિલાઓએ મળીને લગભગ વીસ હજાર રાખડીઓ તૈયાર કરી છે. રાખડી બનાવવાનું કામ કરતી મહિલાઓને મહિને સાડા સાત હજાર રૂપિયા મળે છે. આ કામ ત્રણ મહિના સુધી ચાલે છે.

રાજ્ય સરકારની મદદથી મહિલાઓએ એક ગ્રુપ બનાવ્યું છે, જે હેઠળ તે બધા સાથે મળીને તેમના ઉત્પાદનો તૈયાર કરે છે, અને સમયાંતરે યોજાતા પ્રદર્શનોમાં પણ પ્રદર્શિત કરે છે. ગાયના છાણમાંથી બનેલી આ રાખડીઓની કિંમત રૂ.10 થી રૂ.30 છે. અમેરિકાના કેટલાક લોકોએ ગુજરાતમાં એક પ્રદર્શનમાં આ ગાયના છાણની રાખડીઓ જોઈ ત્યારે તેમને આ રાખડીઓ ગમી. તેના પર યુએસએની એક એનજીઓ તરફથી રાખડી માટે 893 ડોલરનો ઓર્ડર આપવામાં આવ્યો છે. તેના પર મહિલાઓએ સાત હજાર રાખડીઓ અમેરિકા મોકલી છે.