ગુજરાતના સૌરાષ્ટ્ર વિસ્તારમાં મોટાભાગના ખેડૂતો કપાસ, મગફળી અને ડુંગળી સહિતના પરંપરાગત પાકની ખેતી કરે છે. આ વિસ્તાર પરંપરાગત ખેતી માટે જાણીતો છે. પરંતુ અહીં કેટલાક ખેડૂતો એવા છે જેમણે પરંપરાગત ખેતીથી દૂર જઈને પોતાની અલગ ઓળખ બનાવી છે. જેમાં અમરેલી જિલ્લાના વડિયા કુકાવાવ તાલુકાના દેવળકી ગામના ખેડૂત સંજયભાઈ ડોબરીયાનો પણ સમાવેશ થાય છે. તેઓ પરંપરાગત પાકની ખેતી કરતા નથી પરંતુ બાગાયતી કરે છે. તેઓ બાગાયતી ખેતી દ્વારા જ લાખો રૂપિયાની કમાણી કરી રહ્યા છે. આ રીતે સારી કમાણી કરીને તેઓ પોતાના વિસ્તારના ખેડૂતો માટે ઉદાહરણરૂપ બન્યા છે.
ADVERTISEMENT
ખેતી અને મજૂરીનો ખર્ચ કાઢતા 10 લાખનો નફો
પરંપરાગત ખેતી ઉપરાંત સંજય ડોબરિયાએ આઠ વર્ષ પહેલાં બાગાયત કરવાનું નક્કી કર્યું હતું. તેમણે ખજૂરની ખેતી શરૂ કરી હતી. આજે તેઓ એ જ ખજૂરની ખેતીથી લાખો રૂપિયાની કમાણી કરી રહ્યા છે. તેમના વાવેતરમાં એક હેક્ટરમાં 120 ખજૂરના વૃક્ષો વાવ્યા છે. તેઓ ઇઝરાયેલની કાચી ખજૂરની જાતના એક ઝાડમાંથી 100-150 કિલો ઉત્પાદન મેળવે છે. તેની બજાર કિંમત લગભગ 18 લાખ રૂપિયા છે. ખેતી અને મજૂરીનો ખર્ચ કાઢ્યા બાદ નફો 10 લાખ રૂપિયા થઈ જાય છે.
આઠ વર્ષ પહેલા ખેતીની શરૂઆત કરી હતી
સંજયભાઈ કહે છે કે અગાઉ તેઓ પણ પરંપરાગત ખેતી કરતા હતા. આ સમય દરમિયાન તેઓ કચ્છ ગયા હતા, જ્યાં તેમણે ખજૂરની ખેતી જોઈ અને ત્યાંથી તેમણે ખજૂરની ખેતી કરવાનું નક્કી કર્યું. કચ્છના ખેડૂતો પાસેથી પ્રેરણા લઈને તેમણે અમરેલી જિલ્લામાં કાચા ખજૂરની ખેતી શરૂ કરી. આઠ વર્ષ પહેલા આ ખેતીની શરૂઆત કરી હતી. શરૂઆતમાં તેમણે 120 રોપા વાવ્યા.
સરકાર તરફથી પ્રતિ છોડ 16 હજારની મળી હતી સબસીડી
આજે સંજયભાઈ કહે છે કે ખેડૂતો બાગાયત પર ધ્યાન આપે તો તેમને વધુ નફો મળશે અને તેમનું જીવન પણ સુધરશે. તેમણે જણાવ્યું કે તેમને ખજૂર ઉગાડવા માટે સરકાર તરફથી પ્રતિ છોડ 16 હજાર રૂપિયાની સબસિડી પણ મળી હતી. સામાન્ય રીતે સૌરાષ્ટ્રનો વિસ્તાર દુષ્કાળ સાથે સંઘર્ષ કરતો રહે છે. જો કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી અહીં સારો વરસાદ થઈ રહ્યો છે. તેથી, મોટાભાગના ખેડૂતો પરંપરાગત ખેતી પર જ નિર્ભર છે.
ખેડૂતોને સબસીડી આપવામાં આવે છે
ગુજરાતનો કચ્છ જિલ્લો સમગ્ર દેશમાં ખજૂરની ખેતી માટે પ્રખ્યાત છે. કારણ કે અહીંના ખેડૂતો રાજ્ય સરકાર અને કૃષિ વિભાગની પહેલથી બાગાયત કરે છે. વિભાગે ખેડૂતોને ખજૂરની ખેતી કરવા માટે પ્રેરિત અને પ્રોત્સાહિત પણ કર્યા છે. જે ખેડૂતો બાગાયત પસંદ કરે છે તેમને રાજ્ય સરકાર દ્વારા સબસિડી પણ આપવામાં આવે છે. સબસિડી દ્વારા ખેડૂતોને પ્રતિ હેક્ટર 2 લાખ રૂપિયા સુધીનો લાભ મળી રહ્યો છે. જેના કારણે ખેડૂતોની આવકમાં વધારો થયો છે. હાલમાં અમરેલીમાં 50 હેક્ટરથી વધુ વિસ્તારમાં ખજૂરની ખેતી થઈ રહી છે. સંજયભાઈ કહે છે કે હવામાનની અનિશ્ચિતતાના કારણે ખેડૂતો ખેતીથી દૂર જઈ રહ્યા છે તેવા સમયે બાગકામ તેમના માટે વરદાન સાબિત થઈ શકે છે અને તેનાથી તેમનું જીવન સુધારી શકાય છે.
ADVERTISEMENT