ડેરી ફાર્મ માટે ગીર ગાય છે સૌથી શ્રેષ્ઠ? જાણો જાળવણી, ખોરાક અને કમાણી વિશે બધું જ

Gir Cow : આપણા દેશમાં પ્રાચીન સમયથી પશુપાલન મોટાપાયે કરવામાં આવે છે. દૂધાળા પશુઓ હંમેશા પશુપાલકોની પ્રથમ પસંદગી રહ્યા છે. આ દિવસોમાં નવા લોકો પણ દૂધાળા પશુઓને પાળીને ડેરી વ્યવસાયમાં જોડાઈ રહ્યા છે. ડેરી ફાર્મ આવકની દ્રષ્ટિએ પણ સારું છે. જો તમે પણ ડેરી ફાર્મિંગ કરો છો અથવા કરવાનું વિચારી રહ્યા છો, તો તમારે ચોક્કસપણે ગીર જાતિની દેશી ગાય પાળવી જોઈએ. પશુપાલનમાં રસ ધરાવતા લોકોએ ગીર ગાય વિશે પહેલા સાંભળ્યું હશે, પરંતુ મોટાભાગના પશુપાલકો તેની જાળવણી અને ખોરાકને લગતી મોટાભાગની બાબતોથી અજાણ છે.

પ્રથમ વખત ડેરી ફાર્મ શરૂ કરતા પશુપાલકો માટે સ્વદેશી જાતિની ગીર ગાયોનું ઉછેર એક નફાકારક સોદો બની શકે છે. આજે આ સમાચારમાં અમે તમને ગીર ગાય સાથે જોડાયેલી તમામ નાની-મોટી વાતો જણાવીશું.

ગીર ગાયનો શેડ કેવો હોવો જોઈએ?

ભારતીય સ્વદેશી જાતિઓમાં ગીર ગાય ખૂબ જ ખાસ છે. આ જાતિના ઉછેર માટે પૂરતી જગ્યા જરૂરી છે. ગીર ગાયોને એક જગ્યાએ બંધાયેલું રહેવું નથી ગમતું, ગીરની ગાયોને થોડી સ્વતંત્રતા ગમે છે. જો તમે 8-10 ગીર ગાયો સાથે પશુપાલન શરૂ કરવા જઈ રહ્યા હોવ તો ત્રણથી ચાર હજાર ચોરસ ફૂટની જગ્યા પૂરતી છે.

આ સિવાય ગીર ગાયો માટેના શેડના ફ્લોરમાં કોંક્રીટનું મોલ્ડીંગ ન કરવું. જેના કારણે તેમના પગને નુકસાન થવાની આશંકા છે. ગીર ગાયો માટે માટીનું માળખું વધુ સારું છે. તેમના શેડમાં નિયમિત સફાઈ હોવી જોઈએ અને કોઈપણ પ્રકારનો પાણી ભરાવો ન હોવો જોઈએ. શેડ સંપૂર્ણપણે શુષ્ક અને વેન્ટિલેટેડ હોવું જોઈએ. લાઇટ અને વેન્ટિલેશન માટે ઇલેક્ટ્રિકલ ફિટિંગ પણ જરૂરી છે.

ગીર ગાયનો આહાર કેવો હોવો જોઈએ?

ગીર ગાયોને સૂકો અને લીલો બંને પ્રકારનો ચારો ખવડાવવો જરૂરી છે. લીલા ચારાના રૂપમાં જુવાર, ઓટ્સ, બરસીમ અને મકાઈના પાન તૈયાર કરીને ખવડાવવા જોઈએ. આ ઉપરાંત, તેમને અનાજથી ભરપૂર એક વિશેષ પશુ આહાર આપવામાં આવે છે. જેમાં ઘઉં, મકાઈ, જવ, ચણા અને મગફળી અથવા સરસવની કેકને એકસાથે ભેળવીને છીણવાળા મિશ્રણમાં પીસીને ગોળના પાણીમાં પીગળીને પ્રાણીઓને ખવડાવવામાં આવે છે. આ પશુઆહારમાંથી દોઢ કિલો દૂધ આપતી ગાયોને તેમની દૂધ આપવાની ક્ષમતા પ્રમાણે પશુ આહાર આપવો જોઈએ, જેમ કે પ્રતિ લિટર દૂધ અડધો કિલો ઘાસ (10 લિટર દૂધ પર 5 કિલો પશુ આહાર).

વાછરડાને ગાયથી અલગ બાંધો

ગીર ગાયના વાછરડા અને વાછરડીને અલગ-અલગ બાંધવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. વાછરડા અને વાછરડીને ગાય સાથે બાંધવામાં આવતાં નથી જેથી તેઓ માતાનું દૂધ ન પી શકે. જરૂરિયાત કરતાં વધુ દૂધ પીવાથી તેમની તબિયત બગડવાની શક્યતા વધી જાય છે. આ સિવાય વાછરડાને ગંદકી અને ચેપથી બચાવવા માટે તેમને અલગથી બાંધવાની પણ સલાહ આપવામાં આવે છે.

ડેરી ફાર્મમાંથી કમાણી કરવાની સારી રીત

જો તમે પશુપાલન કરો છો અથવા ડેરીના ધંધામાં સારો નફો મેળવવા માંગતા હોવ તો માત્ર દૂધ વેચવા પર ધ્યાન ન આપો. દૂધ સિવાયની ડેરી પ્રોડક્ટ્સ કમાણી વધારવામાં મદદરૂપ છે. જો તમે દૂધ પર પ્રક્રિયા કરો છો અને છાશ, ચીઝ, ઘી અને ચેના જેવી વસ્તુઓ બનાવીને વેચો છો, તો તમે વધુ કમાણી કરી શકશો. જો પશુઓની જાળવણી અને ખોરાકની આદતો સારી હશે તો દૂધ આપવાની ક્ષમતા સાથે તેની ગુણવત્તામાં પણ વધારો થશે, જેના કારણે દૂધના ભાવ પણ વધશે.

આ બાબતોનું પણ ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે

જો તમે ડેરી ફાર્મર છો અને સારી આવક ઈચ્છો છો, તો તમારે કેટલાક પડકારોનો સામનો કરવો પડશે. પશુઓને ખવડાવવા અને ઉતારવા ઉપરાંત તેમના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. ઘણા પ્રકારના ચેપી રોગો પ્રાણીઓમાં ફેલાય છે, તેથી સમય સમય પર પશુચિકિત્સકો દ્વારા તેમની તપાસ અને રસીકરણ કરાવવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. બીમાર અથવા ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓને બાંધવા માટે અલગ શેડની સુવિધા હોય તે માટે પ્રયાસ કરો. આ ઉપરાંત ડેરીમાં હંમેશા ચોખ્ખા અને તાજા પાણીની વ્યવસ્થા કરવી પણ જરૂરી છે.