Petrol-Diesel Price: દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ લાંબા સમયથી સ્થિર છે. દરમિયાન, આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતોમાં ઘણી વધઘટ જોવા મળી હતી, પરંતુ ભારતમાં તેલના ભાવમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. હવે જ્યારે નવું વર્ષ 2024 આવવાનું છે અને આવતા વર્ષે લોકસભા ચૂંટણીઓ છે ત્યારે એવા સવાલો પણ ઉઠી રહ્યા છે કે શું લાંબા સમયથી સ્થિર રહેલા પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં વધુ રાહત મળશે કે પછી તે મોંઘું થશે. તો તમને જણાવી દઈએ કે ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતોમાં સતત ઘટાડો રાહતના સંકેતો આપી રહ્યો છે. ચાલો જાણીએ કે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડના ભાવમાં થતી વધઘટ ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવને કેવી અસર કરે છે?
ADVERTISEMENT
પેટ્રોલ-ડીઝલ 588 દિવસ સુધી સ્થિર છે
સૌથી પહેલા દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની વર્તમાન કિંમતોની વાત કરીએ તો તેમની કિંમતો છેલ્લા 589 દિવસથી સ્થિર છે. તેની કિંમતોમાં છેલ્લો ફેરફાર મે 2022માં જોવા મળ્યો હતો. આ દરમિયાન ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ 90 ડોલર પ્રતિ બેરલને પાર કરી ગયા હતા, પરંતુ પેટ્રોલ અને ડીઝલ સ્થિર રહ્યા હતા, ઘણા અહેવાલોમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે દેશના પાંચ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીને કારણે તેમની કિંમતોમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. હવે જ્યારે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ સતત 80 ડોલર પ્રતિ બેરલથી નીચે 79.07 થઈ ગયા છે, ત્યારે નવા વર્ષમાં ઈંધણના ભાવમાં વધુ રાહત મળવાની આશા છે.
ગયા વર્ષે જોરદાર ઉછાળો આવ્યો હતો
હવે તમને ક્રૂડ ઓઈલ વિશે જણાવી દઈએ કે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તર પર છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતોમાં સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે અને તે 80 ડોલર પ્રતિ બેરલની નીચે ટ્રેડ થઈ રહ્યો છે. ઓક્ટોબર 2023 ના છેલ્લા મહિનામાં તેમાં વધારો થયો હતો અને તે 90 ડોલરને પાર કરી ગયો હતો. ગત વર્ષની વાત કરીએ તો ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતો 8 વર્ષનો રેકોર્ડ તોડીને 100 ડોલરની સપાટી વટાવી ગઈ હતી. આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રૂડના ભાવમાં ફેરફારની સીધી અસર દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતો પર પડે છે.
ક્રૂડ ઓઈલ પેટ્રોલ-ડીઝલ કનેક્શન
ભારત ક્રૂડ ઓઈલનો મોટો આયાતકાર છે અને તે તેની જરૂરિયાતના 85 ટકાથી વધુ બહારથી ખરીદે છે. હવે બંનેની કિંમતો વચ્ચેના કનેક્શનની વાત કરીએ તો તમને જણાવી દઈએ કે અમેરિકી ડોલરમાં આયાત કરવામાં આવતા ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત ભારતને ચૂકવવી પડે છે. તેલ નિકાસકારો રૂપિયાથી દૂર રહી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં વધારો અને ડોલરની મજબૂતીથી સ્થાનિક સ્તરે પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતો પર અસર થાય છે એટલે કે ઈંધણ મોંઘુ થવા લાગે છે. તે જ સમયે, જો ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં ઘટાડો થાય છે, તો ભારતનું આયાત બિલ ઘટે છે અને દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં રાહત મળે છે.
આ રીતે ક્રૂડમાં $1નો વધારો ક્રૂડના ભાવને અસર કરે છે
જાણકારોના મતે જો આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં એક ડોલરનો વધારો થાય છે તો દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં 50 થી 60 પૈસાનો વધારો થાય છે. તે જ સમયે, જો ક્રૂડની કિંમતમાં એક ડોલરનો ઘટાડો થાય છે, તો સમાન ઘટાડો જોવા મળે છે. વાસ્તવમાં, ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઇલની કિંમત, વિનિમય દર, ટેક્સ, પેટ્રોલ અને ડીઝલના પરિવહન પરના ખર્ચ અને અન્ય ઘણી બાબતોને ધ્યાનમાં રાખીને પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં દરરોજ ફેરફાર કરે છે.
અગાઉ આ કામ સરકાર દ્વારા કરવામાં આવતું હતું, પરંતુ જૂન 2014 પછી આ કામ તેલ કંપનીઓને સોંપવામાં આવ્યું હતું. જો ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં આ ઘટાડો ચાલુ રહેશે તો નવા વર્ષમાં દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલ સસ્તું થઈ શકે છે.
ADVERTISEMENT