અમદાવાદઃ બંદરોથી માંડીને સિમેન્ટ સુધીના વિવિધ વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા અદાણી જૂથે ઘણું દેવું માથે લીધું છે. તેનો ઉપયોગ હાલના અને નવા વ્યવસાયોમાં આક્રમક રીતે રોકાણ કરવા માટે થઈ રહ્યો છે. ફિચ ગ્રૂપ આર્મ ક્રેડિટસાઇટ્સે મંગળવારે એક અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે વધુ મહત્વાકાંક્ષી ડેટ-ફંડ્ડ ડેવલપમેન્ટ પ્લાન જો પરિસ્થિતિ વધુ વણસે તો મોટા દેવાની જાળમાં ફેરવાઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, શક્ય છે કે જૂથની એક અથવા વધુ કંપનીઓ ડિફોલ્ટ થઈ શકે.
ADVERTISEMENT
અદાણી ગ્રુપની સાત કંપનીઓ સ્ટોક એક્સચેન્જમાં લિસ્ટેડ છે. તેમાંથી છ કંપનીઓ પર 2021-22ના અંત સુધીમાં રૂ. 2.3 લાખ કરોડનું દેવું હતું. રોકડ ઉપાડ્યા પછી ચોખ્ખું દેવું રૂ. 1.73 લાખ કરોડ છે. આ કંપનીઓ પાસે યુએસ ડોલર બોન્ડ્સ પર પણ બાકી લેણાં છે. “ગ્રૂપના આક્રમક વિસ્તરણથી દેવું અને રોકડ પ્રવાહ પર દબાણ આવ્યું છે અને જોખમ વધ્યું છે,” અહેવાલમાં જણાવાયું છે. આ જૂથ માટે ચિંતાજનક છે.
અદાણીનું બિઝનેસમાં મોટાપાયે સાહસ
- ટાટા ગ્રૂપ પછી અદાણી દેશનું બીજું સૌથી મોટું ઉદ્યોગ સમૂહ છે.
- સોમવાર સુધી કુલ માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશન રૂ. 19.74 લાખ કરોડ હતું.’
- રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ, ત્રીજા સૌથી મોટા ઉદ્યોગ સમૂહ, રૂ. 17.94 લાખ કરોડનું માર્કેટ કેપ ધરાવે છે.
- જૂથે 1980ના દાયકામાં કોમોડિટી વેપારી તરીકે કામગીરી શરૂ કરી હતી. પછી ખાણો, બંદરો, પાવર પ્લાન્ટ, એરપોર્ટ, ડેટા સેન્ટર, સંરક્ષણ જેવા ક્ષેત્રોમાં સાહસ કર્યું.
- તેણે તાજેતરમાં $10.5 બિલિયનમાં હોલસીમના ભારતીય એકમોને હસ્તગત કરીને સિમેન્ટ સાથે એલ્યુમિના ઉત્પાદનમાં પ્રવેશ કર્યો.
જોખમો પર મજબૂત ટ્રેક રેકોર્ડ..
અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે જ્યારે અદાણી જૂથની કંપનીઓમાં પ્રમોટર ઇક્વિટી મૂડીના રોકાણના મજબૂત પુરાવા છે, ત્યારે જૂથ કેટલાક પર્યાવરણીય, સામાજિક અને ઓપરેશનલ (ESG) જોખમ પણ ધરાવે છે. તેણે ઉમેર્યું હતું કે જૂથ અદાણી એન્ટરપ્રાઈઝ દ્વારા ઓપરેટિંગ કંપનીઓનો મજબૂત ટ્રેક રેકોર્ડ ધરાવે છે. ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાની શ્રેષ્ઠ કામગીરી સાથે સંબંધિત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો પોર્ટફોલિયો પણ છે.
અનુભવ વિના નવા વ્યવસાયમાં પગલાંઓ
અહેવાલમાં એવા વિસ્તારોમાં જૂથના વિસ્તરણનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે જ્યાં કોઈ પૂર્વ અનુભવ અથવા કુશળતા નથી. તેમાં કોપર રિફાઇનિંગ, પેટ્રોકેમિકલ્સ, ટેલિકોમ્યુનિકેશન, એલ્યુમિનિયમ ઉત્પાદનનો સમાવેશ થાય છે. નવા વ્યાપાર એકમો કે જેઓ થોડા વર્ષો સુધી નફો કરવામાં અસમર્થ હોવાનું માનવામાં આવે છે તેઓ સામાન્ય રીતે તરત જ લોન ચૂકવવાની ક્ષમતા ધરાવતા નથી.
ADVERTISEMENT